■ قدیمی ترین بازار کاشان بخش عمومی

قدیمی ترین بازار کاشان

 

کاشان با تمام کوچکی اش شهری است که در آن می توانید تمام جاذبه های تاریخی را ببینید. لااقل به همان اندازه که طبیعت گردی در کاشان غیر ممکن است، گشت و گذار در بناهای تاریخی و معماری های دیدنی این شهر به راحتی امکان پذیر است. 

شاید تا به حال به خانه های قدیمی کاشان با معماری های جالبشان سر زده
باشید اما جایی که خیلی از مسافران معمولا به تماشای آن نمی روند، بازار سنتی این شهر است که از اواسط خیابان بابا افضل شروع می شود و تا حدود دروازه دولت ادامه دارد.

مجموعه بازار کاشان یکی از پر رونق‌ترین و باشکوه‌ترین بازارهای ایران به شمار می‌آید که در دوران صفویه اوج و رونق زیادی داشت. به خصوص در زمان شاه عباس اول جهانگردان زیادی بودند که به این بازار سر می زدند و تجارت می کردند. در زمان قاجار هم بازار کاشان شکوه و عظمتش را حفظ کرد اما پس از  آن کم کم از رونق افتاد.

سر آنتوان شرلی شرحی در باب یکی از سفرهایش با شاه عباس به کاشان می‌نگارد و همچنین تاورنیه فرانسوی در سفرنامه خود می‌نویسد: بازار های کاشان خیلی زیباست و با تاق‌های خوب پوشیده شده، کاروانسراها هم بزرگ و راحت است.

با این حال، این بازار پر رونق در دوران سلجوقی و صفوی آسیب های زیادی دید. آن هم به دلیل زلزله شدیدی که در سال 1192 قمری کاشان را لرزاند و بناهای تاریخی شهر و بافت بازار را از بین برد.

بازار فعلی کاشان روی بقایای بازار قدیم ساخته شده و در واقع هنر دست معماران دوره قاجار است. به خصوص معماران زمان فتحعلی شاه که آن را به شکل امروزی ساخته اند.

اگر گذارتان به بازار کاشان بیفتد، به جز راسته اصلی که در آن مسگرها، زرگرها، کفاش‌ها و بزازها مستقر هستند، بازارچه‌های میانچال، ملک، ضرابخانه و رنگرزها، مساجد، بقاع، کاروانسراها، تیمچه‌ها، حمام‌ها و آب انبارهای متعددی را خواهید دید که هر یک از آنها در دوره‌ای خاص ساخته شده‌اند.

در این بازار، «میانچال» کانون اصلی بازار است که بر خلاف الگوهای دیگر، شکل خطی ندارد. این مجموعه شامل عناصر مختلفی چون تیمچه، سرا، آب انبار و مسجد مدرسه است.

راسته مسگرها که از میدان دروازه دولت تا میدان سنگ (مسجد میرعماد) ادامه دارد، یکی از پررونق‌ترین راسته‌های بازار کاشان است. از مسجد میرعماد (میدان سنگ) تا مجموعه میانچال را راسته بازار بزرگ یا بالا بازار می‌نامند که یکی از پرجنب و جوش‌ترین راسته‌های بازار کاشان به حساب می آید. کارکرد این راسته، صباغی یا رنگرزی بوده و آن را منسوب به حاج حسین صباغ می‌دانند که بانی آب انباری به همین نام در بازار است.

بازارچه پانخل یکی دیگر از بخش های بازار است که حتما باید آن را ببینید. این بازارچه به دلیل ساخت خیابان از پیوستگی کالبدی بازار جدا مانده اما عملا قدیمی‌ترین بخش بازار کاشان به حساب می آید که بدون هیچ عملکردی در انتهایی‌ترین بخش بازار از چرخه اقتصادی شهر خارج شده است.

اما جاذبه های بازار کاشان به همین جا ختم نمی شود. این بازار کاروانسراهایی دارد که از بین آنها کاروانسرای ذغالی‌ها، کاروانسرای نو و میرپنج از همه معروف ترند. تاجرانی که با بازار کاشان مراجعه می کردند، معمولا در این کاروانسراها اقامت می کردند چون به دروازه اصلی شهر نزدیک بود و نقش به سزایی در تبادلات اقتصادی شهر ایفا می کردند.

منبع : http://www.tebyan.net/social/sevencontinents/irantour_geographical_/2012/1/7/193438.html